Księgo/księgowa to zawód, który powszechnie kojarzy się z ciężką, rutynową i pełną obowiązków pracą, która w znacznej większości opiera się na liczeniu, drukowaniu dokumentów i pisaniu sprawozdań. Oczywiście, wymienione obowiązki należą do zadań księgowego/księgowej, jednakże w rzeczywistości fachowiec wykonujący ten zawód ma znacznie więcej ważnych i skomplikowanych zajęć.
W dzisiejszym artykule dokładnie przyjrzymy się sylwetce księgowego/księgowej, przedstawimy kim jest taka osoba, czym się zajmuje, ile zarabia oraz opiszemy wiele innych szczegółów związanych z tym zawodem. W taki razie, jeżeli interesuje Cię ten temat koniecznie przeczytaj dzisiejszy wpis, aby znaleźć odpowiedź na wszystkie pytania dotyczące tego fachu, które chodzą Ci po głowie.
Kim jest księgowy/księgowa?
Zacznijmy zatem od najbardziej podstawowych faktów dotyczących interesującego nas zawodu. Według definicji, księgowy/księgowa to pracownik działu księgowości, osoba zajmująca się wszelkimi czynnościami związanymi z prowadzeniem ksiąg rachunkowych różnorakich podmiotów gospodarczych.
Księgowość jako jeden z wielu działów, który razem z innymi podmiotami firmowymi tworzy rachunkowość, coś co musi na uwadze mieć każde mniejsze lub większe, zarejestrowane przedsiębiorstwo. Takie podmioty są zobowiązane do dokumentowania wszelkich zdarzeń gospodarczych w firmie, które wyznaczają jej wartość majątku. Konieczna jest ich rejestracja i właśnie tym zajmuje się dział księgowości każdego przedsiębiorstwa. W przypadku dużych firm i korporacji, często są to liczne zespoły doświadczonych księgowych, natomiast kiedy myślimy o mniejszej działalności, zazwyczaj obowiązki te należą do pojedynczego pracownika. Oczywiście zdarzają się też sytuacje, w których właściciel firmy samodzielnie prowadzi księgowość, jednak nie jest to częste i dotyczy głównie jednoosobowych działalności gospodarczych.
Biorąc pod uwagę rodzaj prowadzonej działalności, przedsiębiorstwa mogą obowiązywać różne przepisy dotyczące księgowości, które na uwadze muszą mieć przedstawiciele i przedstawicielki opisywanego przez nas zawodu. Najprostszą formą księgowości jest tak zwana „księgowość uproszczona”, do niej zalicza się podatkową księgę przychodów i rozchodów, a także dysponowanie ryczałtami pracowników, oprócz tego istnieje również księgowość pełna, do której należą bardziej skomplikowane księgi rachunkowe.
Zawód księgowego/księgowej jest zatem poważnym stanowiskiem w każdej firmie, oprócz licznych obowiązków, które spoczywają na barkach przedstawicieli tej specjalizacji, muszą oni posiadać również szeroki zakres wiedzy na temat prawa podatkowego, które jak dobrze wiemy bardzo często się zmienia i ulega mniejszym lub większym modyfikacjom. Dlatego też nieprawdą jest stwierdzenie, że księgowy/księgowa całe życie zajmuje się tylko liczeniem. W rzeczywistości jest to rozbudowany fach, który mogą wykonywać osoby, posiadające nie małą wiedzę o wszelkich zagadnieniach związanych z finansami i zarządzaniem nimi.
Czym zajmuje się księgowy/księgowa?
Skoro przedstawiliśmy już kim dokładnie jest księgowy/księgowa oraz zaznaczyliśmy, że do obowiązków osób zajmujących należy wiele różnorakich zadań, czas przyjrzeć się im dokładniej. Ogólnie rzecz ujmując zawodowi księgowi/księgowe w zakresie swoich obowiązków mają wszystko to co związane jest z finansami i rachunkowością w firmie. Jednakże sprawdźmy jakie dokładnie są to zadania:
- Rejestracja transakcji: Pierwszym i najbardziej podstawowym zadaniem każdego księgowego/księgowej jest stałe czuwanie nad transakcjami w firmie, osoby wykonujące ten zawód muszą dokładnie rejestrować i klasyfikować wszystkie z nich w celu zachowania porządku finansowego wewnątrz firmy;
- Zgodność z przepisami prawa: Tak jak już wcześniej wspominaliśmy, księgowy/księgowa nie zajmuje się tylko liczeniem, lecz także analizą pod kątem prawnym wszystkich działań finansowych firmy, dlatego też specjalista w tej dziedzinie musi mieć dużą wiedzę na temat prawa, którym jest objęte każde przedsiębiorstwo w naszym kraju, muszą oni także pilnować aby wszystkie transakcje firmowe zachodziły zgodnie z przyjętymi standardami rachunkowości;
- Monitorowanie sytuacji finansowej: Kolejnym obowiązkiem zawodowego księgowego/księgowej jest stałe i uważne monitorowanie sytuacji finansowej firmy, w której pracuje, muszą oni tworzyć rozbudowane i dokładne raporty związane z wydatkami oraz przychodami firmy, w celu umożliwienia właścicielom podejmowania przemyślanych decyzji, które dotyczą kapitału przedsiębiorstwa;
- Sporządzanie raportów i sprawozdań: Wcześniej wspomniane już raporty należą do najważniejszych obowiązków każdego księgowego/księgowej, gdyż to dzięki nim właściciel firmy i jego najbliżsi współpracownicy mają dostęp do dokładnych informacji na temat finansów przedsiębiorstwa, co umożliwia im analizę jego kondycji;
- Sporządzanie deklaracji podatkowych: Zarówno w dużych korporacjach, jak i mniejszych przedsiębiorstwach, stale należy zwracać uwagę na przepisy podatkowe, dlatego też w skład obowiązków księgowych wchodzi również sporządzanie deklaracji podatkowych, które powstają w celu utrzymania transakcji firmy w zgodności z obowiązującym prawem podatkowym;
- Rozumienie zagadnień podatkowych: Jak powszechnie wiadomo prawo podatkowe to zbiór przepisów i norm prawnych, które stale ulegają różnorakim zmianą, dlatego też każdy księgowy/księgowa musi stale zapoznawać się z nowymi zmianami w tym zakresie, aby w pełni rozumieć wszystkie przepisy dotyczące tego czym zajmują się na co dzień;
- Wiedza na temat nowoczesnych narzędzi zarządzania finansami: W czasach dynamicznego rozwoju technologi, również księgowy/księgowa musi stale zapoznawać się z nowinkami dotyczącymi rozbudowanych programów do księgowości, dlatego też osoby wykonujące ten zawód muszą stale poszerzać swoją wiedzę w tym zakresie, aby móc nadążyć nad postępem technologicznym i sprawnie wykonywać wszystkie swoje obowiązki;
- Dbałość o zgodność z terminami: Ostatnim, ale wcale nie najmniej ważnym obowiązkiem każdego księgowego/księgowej jest dbałość o zgodność z terminami, mianowicie fachowcy w tej specjalizujący się w tej dziedzinie są zobowiązani do terminowego składania wszystkich dokumentów firmowych w celu uniknięcia kar i problemów związanych z niepożądanymi opóźnieniami.
Jak łatwo zauważyć, powyższe, wymienione przez nas obowiązki każdego księgowego/księgowej dosadnie dementują tezę, że osoby wykonujące ten zawód zajmują się tylko liczeniem i drukowaniem dokumentów firmowych. Warto wspomnieć również, że przytoczone przez nas zadania księgowych to tylko najważniejsza ich część. W rzeczywistości do obowiązków specjalistów wykonujących ten zawód należy dużo więcej mniej istotnych zadań, które moglibyśmy wymieniać w nieskończoność. Natomiast wszystko to klarownie świadczy o tym, że stanowisko księgowego/księgowej jest niesamowicie ważne w każdej firmie i korporacji.
Jak zostać księgowym/księgową?
Kolejnym zagadnieniem, nad którym się skupimy w dzisiejszym artykule jest odpowiedź na pytanie: jak zostać księgowym/księgową? Skoro już dokładnie poznaliśmy jak wygląda i z jakimi obowiązkami wiąże się ten zawód, czas przedstawić to w jaki sposób można stać się specjalistą w tej dziedzinie. Aby zrobić to jak najskuteczniej i mieć pewność, że uzyskamy odpowiednie wykształcenie oraz kwalifikacje niezbędne do pracy księgowego należy skupić się na:
- Edukacja: Zacznijmy od kwestii najbardziej podstawowych, posiadanie odpowiedniego wykształcenia z zakresu rachunkowości, finansów lub pokrewnych dziedzin jest kluczowe. W tym celu wiele osób wybiera studia związane z księgowością, takie jak: finanse i rachunkowość, zarządzanie, ekonomia czy nawet prawo i administracja, dzięki uzyskaniu licencjatu lub tytułu magistra na tych kierunkach, możemy spokojnie ubiegać się o prace w opisywanym przez nas zawodzie;
- Uzyskanie dodatkowych kwalifikacji zawodowych: W niektórych branżach ciągłe doszkalanie się i nauka są wręcz niezbędne, w zawodzie księgowego/księgowej, może nie jest to obowiązkowe, jednak uzyskiwanie dodatkowych certyfikatów potwierdzających wiedzę i umiejętności, bez dwóch zdań może znacznie zwiększyć nasze szanse na znalezienie pracy w zawodzie;
- Doświadczenie praktyczne: Ten punkt zawsze stanowi dużą przeszkodę dla młodych ludzi dopiero wchodzących na rynek pracy, jednakże nie można oczekiwać, że z miejsca, zaraz po studiach uda nam się otrzymać posadę księgowego/księgowej w dużej firmie, dlatego też już podczas studiów warto szukać miejsc, gdzie można odbywać staże czy praktyki w celu zebrania cennego doświadczenia zawodowego;
- Zbieranie i aktualizowanie wiedzy: O tym wspominaliśmy już w kontekście obowiązków związanych z tym zawodem, w trakcie nauki aspirujący księgowy/księgowa powinien stale poszerzać i na bieżąco uaktualniać swoją wiedzę związaną chociażby z prawem podatkowym, którego znajomość jest niezbędna do znalezienia pracy w tym zawodzie;
- Znajomość oprogramowania księgowego: W trakcie nauki na studiach raczej rzadko się zdarza aby ktoś nas tego nauczył, dlatego też, jeżeli naprawdę zależy nam na zostaniu księgowym/księgową, warto samodzielnie lub z pomocą dodatkowych kursów zdobyć umiejętność obsługi podstawowych oprogramowań księgowych, które w dzisiejszych czasach są nieodłączną częścią pracy w księgowości;
- Poznanie i zrozumienie specyfiki branży: Punkt ten poniekąd związany jest z doświadczeniem praktycznym, aby zrozumieć zawód księgowego/księgowej, na początku swojej kariery zawodowej warto postarać się o znalezienie stażu, bądź nawet zatrudnienia w małej firmie, aby poznać jak wygląda ta praca od wewnątrz i z czym się ją je, dzięki temu bez dwóch zdań znacznie łatwiej będzie nam się odnaleźć na mocno konkurencyjnym rynku pracy.
Tak jak powszechnie wiadomo, w czasach bardzo konkurencyjnego rynku pracy, aby się na nim odnaleźć należy dużo pracować i zdobywać wiele cennego doświadczenia praktycznego. Nie inaczej jest w przypadku zawodu księgowego/księgowej, oczywiście edukacja i ciągłe poszerzanie swojej wiedzy jest niezbędne, jednakże w tym zawodzie, jak i w wielu innych, bardzo istotne jest również doświadczenie i znajomość zawodu, dlatego też, aby zostać księgowym warto skupić się na znalezieniu pierwszego, mniej wymagającego miejsca pracy, które pozwoli nam na rozwój i zapewni dobry start naszej kariery.
Cechy dobrej/go księgowej/księgowego?
Dobra księgowa lub księgowy to profesjonalista, który posiada szereg istotnych cech, umożliwiających mu efektywne zarządzanie finansami firmy oraz utrzymanie klarowności w dokumentacji księgowej. Oto cechy, które bez dwóch zdań przydadzą się w tej pracy:
- Dokładność i precyzja: Księgowy/księgowa, który zna się na swoim fachu to osoba, która odznacza się dokładnością i precyzją w wykonywaniu obowiązków, jest to niezwykle ważne, gdyż nawet najmniejsze błędy, często wynikające z nieuwagi mogą prowadzić do poważnych konsekwencji;
- Skrupulatność w organizacji: Dobry księgowy/księgowa to osoba uporządkowana i zorganizowana, a także skrupulatna w swoich działaniach, w końcu zajmuje się wieloma rzeczami, które wymagają nie małego skupienia, a co za tym idzie także systematyczności i staranności;
- Analityczne myślenie: Jak wielokrotnie wspominaliśmy praca księgowego/księgowej nie opiera się tylko na liczeniu, niezbędna w tej pracy jest także analiza sprawozdań finansowych i raportów, w związku z tym umiejętność analitycznego myślenia jest mile widziana u osób wykonujących ten zawód;
- Komunikatywność: Jako, że księgowy/księgowa jest odpowiedzialny za finanse całej firmy, zazwyczaj musi także komunikować się z jej wieloma działami, dlatego w tej pracy niezbędna jest także lekkość w komunikacji i umiejętność porozumiewania się z różnymi ludźmi;
- Etyczne podejście do wykonywanych obowiązków: Każdy zawód ma swoją etykę pracy, jednakże w kontekście zawodu księgowego/księgowej jest to bardzo ważne, bowiem etyczne podejście do swoich obowiązków wiąże się z dotrzymywaniem poufności niektórych informacji, uczciwością oraz transparentnością w swoich działaniach.
Wymienione przez nas cechy to oczywiście nie wszystko czym powinien odznaczać się idealny specjalista zajmujący się księgowością. Jednakże są to bez dwóch zdań najważniejsze z nich, które niewątpliwie mogą bardzo korzystnie wpłynąć na nasz wizerunek na rynku pracy.
Ile zarabia księgowy/księgowa?
Po omówieniu wszystkich kwestii, które są niezbędne aby dobrze poznać zawód księgowego, czas przejść do zagadnienia, które prawdopodobnie większość aspirujących księgowych i nie tylko interesuje najbardziej. Mianowicie przejdźmy do tego ile średnio zarabia osoba zatrudniona na opisywanym przez nas stanowisku. Jednak zanim przedstawimy dokładne kwoty weźmy pod uwagę to co wpływa na zarobki księgowych. Przede wszystkim kluczowy w tym aspekcie jest staż pracy, oprócz tego ważne jest także wykształcenie, również to zdobyte na dodatkowych kursach potwierdzone certyfikatami. Dodatkowo pensje księgowych różnią się też w zależności od wielkości firmy, w której są oni zatrudnieni, a także od województwa, w którym pracują.
Wszystkie wspomniane przez nas czynniki dosyć mocno wpływają na to, jak prezentuje się średnia miesięczna pensja księgowych, która w 2023 roku wynosi ok. 4 283 złotych netto. Jednakże należy pamiętać, że zarobki w tej grupie zawodowej są bardzo zróżnicowane. Wśród najgorzej zarabiających księgowych są osoby stawiające dopiero pierwsze kroki w tym zawodzie, nie rzadko ich pensje są zaledwie o 400-500 złotych wyższe od najniższej krajowej. Najwyższe wynagrodzenie dostają doświadczeni zawodowcy z dużym stażem, czyli tzw. główni księgowi, których pensje sięgają nawet 10 000 złotych netto.
Wymagania pracodawców
Pomimo dużego zapotrzebowania na księgowych i księgowe, cały czas konkurencja na rynku pracy wzrasta, dlatego też coraz bardziej konkretne i rozbudowane są wymagania pracodawców poszukujących specjalistów do swoich firm. Oto oczekiwania, które zdecydowanie najczęściej pojawiają się w ogłoszeniach o pracę:
- Kierunkowe wykształcenie związane z kierunkami studiów, które bezpośrednio i pośrednio związane są z tym zawodem (finanse i rachunkowość, ekonomia, zarządzanie), a także to zdobyte na dodatkowych kursach;
- Doświadczenie zawodowe, także to zdobyte podczas praktyk czy stażów;
- Umiejętność analitycznego myślenia, które jest niezbędne przy sporządzaniu sprawozdań i raportów finansowych;
- Dobra znajomość prawa podatkowego, a także ustawy o rachunkowości.
Warto jednak pamiętać, że oczekiwania te różnią się w zależności od tego jak duże jest przedsiębiorstwo poszukujące zawodowca w tej dziedzinie, a także od tego czy potrzebują one głównego księgowego czy jednak kogoś kto na początku będzie tylko jego pomocnikiem. W związku z tym należy wziąć pod uwagę to, że jak wiele jest ogłoszeń o pracę dotyczących tego zawodu, tak dużo może być różnych stawianych w nich wymagań.
Podsumowanie
Księgowi i księgowe pełnią kluczową rolę w funkcjonowaniu praktycznie wszystkich firm i organizacji, gdyż są odpowiedzialni za skrupulatne zarządzanie ich finansami. Ich zadania obejmują śledzenie transakcji, prowadzenie dokumentacji, a także dbanie o zgodność działań z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego.
Księgowy powinien być nie tylko ekspertem w dziedzinie rachunkowości, ale także posiadaczem umiejętności analitycznych, organizacyjnych i etycznych. Jego praca jest kluczowa dla utrzymania płynności finansowej przedsiębiorstwa oraz zapewnienia zgodności z obowiązującymi regulacjami. Na sam koniec warto podkreślić, że rozumienie roli księgowego, prędzej czy później, staje się istotne dla każdego przedsiębiorcy, który dąży do sukcesu i stabilności finansowej swojej firmy.
Przeczytaj koniecznie: